Θολή ανάκαμψη και αβεβαιότητες

Σε διαδοχικές υποβαθμίσεις των εκτιμήσεών τους σε σχέση με τους ρυθμούς ανάκαμψης στην παγκόσμια οικονομία προχωρούν, ο ένας μετά τον άλλο, οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί. Ρυθμούς περαιτέρω κόπωσης στην οικονομική δραστηριότητα και μάλιστα συγχρονισμένα «βλέπει» με την πρόσφατη έκθεσή του και το ΔΝΤ, προχωρώντας στην τέταρτη κατά σειρά υποβάθμιση, ενώ πλέον ανοιχτά γίνεται λόγος ακόμη και για το ενδεχόμενο κατρακύλας σε ορισμένα καπιταλιστικά κέντρα και κράτη.

Σε αυτό το φόντο, εν μέσω της αβεβαιότητας, των «κινδύνων» και των γεωπολιτικών ανταγωνισμών, εξελίσσονται τα αντιλαϊκά παζάρια και της σημερινής συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ. Την ίδια ώρα, έρχονται ξανά στην επιφάνεια οι «προβληματισμοί» γύρω από τους μελλοντικούς ρυθμούς που θα εμφανιστούν και στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα και το ΑΕΠ, ζήτημα που με τη σειρά του ανοίγει νέο κύκλο συζητήσεων και αβεβαιότητας γύρω από το βαθμό «αποδοτικότητας» των αντιλαϊκών μέτρων (νέων και παλαιότερων), που αποσκοπούν στην κάλυψη των δημοσιονομικών κενών και τη μόνιμη «παραγωγή» των ματοβαμμένων πρωτογενών πλεονασμάτων.

Σε αντίστοιχο μήκος κύματος ήταν και όλες οι προηγούμενες εκθέσεις από την Κομισιόν, τον ΟΟΣΑ κ.ά. Σε κάθε περίπτωση, οι εν λόγω εξελίξεις φέρνουν στην επιφάνεια τα διαχειριστικά ζόρια του κεφαλαίου και των κάθε είδους διαχειριστών του εκμεταλλευτικού συστήματος στην προοπτική της καπιταλιστικής ανάκαμψης και ανάπτυξης και μάλιστα χωρίς να έχουν ξεπεραστεί τα σημάδια της πρόσφατης κρίσης. Στην Ευρωζώνη, για παράδειγμα, η μάζα των νέων κερδοφόρων επενδύσεων παραμένει ιδιαίτερα ρηχή και αναιμική, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά δεδομένα, και αυτό παρά τα διαδοχικά μέτρα χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, τα μηδενικά ή ακόμη και αρνητικά επιτόκια, την κινητοποίηση πακτωλού υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων (επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ, διαρθρωτικά ταμεία ΕΕ κ.ά.).

Η αδυναμία διεξόδου σε κερδοφόρα πεδία από τη μια πλευρά οξύνει την ενδοκαπιταλιστική διαπάλη και από την άλλη ενεργοποιεί τα αντιλαϊκά ανακλαστικά, με κοινά γνωρίσματα και στρατηγική την ανάγκη για την επιτάχυνση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων (βλέπε εργασιακές σχέσεις, Ασφαλιστικό κ.λπ.), με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου. Στην Ευρωζώνη, με την εμπλοκή των ΗΠΑ και του ΔΝΤ, βρίσκονται σε εξέλιξη μια σειρά από διεργασίες για την «ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης - ΟΝΕ», που σηματοδοτεί την ενίσχυση των μέτρων δημοσιονομικής εποπτείας και των ελέγχων, τα μνημόνια διαρκείας απέναντι σε όλους ανεξαιρέτως τους ευρωπαϊκούς λαούς.

Οι εκθέσεις τόσο της Κομισιόν όσο και του ΔΝΤ σχετικά με τους εκτιμώμενους ρυθμούς του ΑΕΠ στην ελληνική οικονομία, παρά τις διαφορετικές εκτιμήσεις που προβάλλονται από την κάθε πλευρά, ταυτίζονται στη θέση ότι η προσπάθεια για ανάκαμψη - αναιμική και αβέβαιη - περνάει μέσα από τις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις. Και πράγματι, η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας προϋποθέτει την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής, την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Διαπιστώσεις που επικροτεί ο ΣΕΒ, που βλέπει το μνημόνιο ως τελευταία ευκαιρία και εφαλτήριο ανάκαμψης.

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς κάποια ιδιαίτερη «πρωτοτυπία» σε σχέση με τους προκατόχους της, επιχειρεί να καλλιεργήσει το χοντροκομμένο ψέμα για τον... «κάβο» της «αξιολόγησης», μετά τον οποίο θα ...ξεπροβάλλει η ανάκαμψη. Το σύνολο των αντιλαϊκών μέτρων της μνημονιακής περιόδου θα παραμένει σε ισχύ και μάλιστα θα ενισχύεται, όσο τα μονοπώλια, οι κυβερνήσεις και οι διαχειριστές τους θα κρατούν το τιμόνι της οικονομίας και της παραγωγής.

Το άρθρο αυτό αναδημοσιεύεται από την στήλη «Η Άποψή μας» του Ριζοσπάστη της Πέμπτης 14 Απρίλη 2016.