Στο δρόμο της εργατικής - λαϊκής πάλης

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ απ' την αρχή της θητείας της, το Γενάρη του 2015, εμφάνισε ως μεγάλο της «ατού» την ικανότητά της να υλοποιεί την πολιτική στήριξης του στόχου της καπιταλιστικής ανάκαμψης, εξασφαλίζοντας παράλληλα την εργατική - λαϊκή συναίνεση. Ηλπιζε ότι θα καταφέρει, πέρυσι τέτοια εποχή, με ορισμένες αλλαγές στο μείγμα της αστικής διαχείρισης της κρίσης, να εμφανιστεί ότι «καταργεί τα μνημόνια», ότι ανοίγει το δρόμο για αποκατάσταση των απωλειών, ότι σηματοδοτεί αλλαγή πολιτικής. Παρόλο βεβαίως που ήξερε πως κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να συμβεί. Γιατί τα μνημόνια και τα αντιλαϊκά μέτρα που τα συνοδεύουν είναι όρος για τη στήριξη της ανάκαμψης των κερδών του κεφαλαίου, που αποτελεί διακηρυγμένο της στόχο πολύ πριν από το Γενάρη του 2015. Τελικά, όπως αποδείχθηκε, δεν είχε και πολλά περιθώρια ελιγμών, στη σημερινή μάλιστα φάση όπου συνεχίζεται για 6η χρονιά η καπιταλιστική κρίση, εντός της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Ετσι έφερε και αυτή το δικό της, 3ο μνημόνιο.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ επένδυσε πολύ στα επικοινωνιακά παιχνίδια, στα προπαγανδιστικά «βαφτίσια» (τρόικα σε θεσμούς, μνημόνιο σε συμφωνία κ.λπ.), με στόχο να παραπλανήσει το λαό, επένδυσε στην απαξίωση των προηγούμενων κυβερνήσεων και των κομμάτων που τις συνέθεταν, κινδυνολόγησε, απείλησε για τη χρεοκοπία εκτός ευρώ, υποστήριξε για άλλη μια φορά ότι η συμφωνία, το 3ο μνημόνιο, αποτελεί νίκη της διαπραγματευτικής της τακτικής γιατί απέφυγε τα χειρότερα. Κατάφερε να κατακτήσει μια πλειοψηφία σε ένα «όχι» στο δημοψήφισμα που ήταν εξαρχής «ναι» αλλά και στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτέμβρη του 2015. Αμέσως μετά η συγκυβέρνηση άρχισε το παραμύθι ότι ο λαός μίλησε, ότι τώρα ξέρει πως «του έχουμε πει την αλήθεια», ότι έχει δώσει την έγκρισή του στη συμφωνία με την ψήφο του και, ταυτόχρονα, προχώρησε με μεγάλη ταχύτητα στην υλοποίηση των αντιλαϊκών μέτρων. Την κυβέρνηση ήρθαν να στηρίξουν άμεσα και έμμεσα τμήματα του μεγάλου κεφαλαίου, επενδύοντας ακριβώς στο γεγονός ότι αυτή, ως σχετικά πιο άφθαρτο πολιτικό προσωπικό, έχει τη δυνατότητα να υλοποιήσει τις αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις που δεν μπόρεσαν να υλοποιήσουν οι προηγούμενοι.

Ελπιδοφόρα στοιχεία παρά τις δυσκολίες

Δεν άργησε, όμως, να έρθει η στιγμή που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ βρέθηκε στη θέση των προηγούμενων, απέναντι στη λαϊκή αγανάκτηση και αντίδραση, στη διαμαρτυρία που εντάθηκε με αιχμή τα σχέδια για το Ασφαλιστικό. Αργά ή γρήγορα αυτό θα γινόταν. Επί 3 χρόνια, οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα είχαν εναποθέσει όλες τις ελπίδες τους στην κυβερνητική εναλλαγή με την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, εγκαταλείποντας μαζικά τα άλλα αστικά κόμματα, περισσότερο το ΠΑΣΟΚ αλλά και τη ΝΔ, ταυτόχρονα όμως παραιτούμενοι από τη συμμετοχή στους εργατικούς - λαϊκούς αγώνες που το διάστημα 2012 - 2015 σημείωσαν σταδιακή συρρίκνωση. Παρ' όλα αυτά σήμερα ξαναβγαίνουν στο δρόμο.
Οι κινητοποιήσεις του προηγούμενου διαστήματος, η απεργία στις 4/2, ο αγώνας της μικρομεσαίας αγροτιάς, τα συλλαλητήρια της περασμένης βδομάδας είναι ελπιδοφόρα. Αντικειμενικά προκαλούν δυσκολίες στις προσπάθειες της κυβέρνησης να υλοποιήσει τις αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις. Χαλάνε το κλίμα της ανοχής και της συναίνεσης που είχε διαμορφωθεί αμέσως μετά τις εκλογές. Δίνουν υλικό για χρήσιμα συμπεράσματα, για την ανάπτυξη των αγώνων αλλά και τις πολιτικές εξελίξεις. Βεβαίως, δεν πρέπει να υπερβάλλουμε ως προς το γεγονός ότι ευρύτερα στρώματα εργαζομένων, αγροτών, λαϊκών στρωμάτων βγαίνουν στο δρόμο κάτω από την αγανάκτηση, το θυμό ή την έλλειψη ελπίδας. Δεν σημαίνει ότι συντελείται καμιά αποφασιστική στροφή στο συσχετισμό δυνάμεων. Η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχουν πολλά που πρέπει να ξεπεραστούν, πολλά που πρέπει να γίνουν, δεν πρόκειται για μια ευθύγραμμη πορεία. Θα υπάρξουν μπρος - πίσω, σκαμπανεβάσματα, περίοδοι αναδίπλωσης, περίοδοι έξαρσης. Σε αυτές τις κινητοποιήσεις παρεμβαίνουν οι πάντες με στόχο να τις καναλιζάρουν: Η κυβέρνηση, όλα τα αστικά κόμματα, διάφοροι μηχανισμοί του αστικού κράτους αλλά και του κεφαλαίου, δυνάμεις που εκφράζουν τα συμφέροντα ανώτερων τμημάτων των μεσαίων στρωμάτων, μεγαλοαγρότες και επιχειρηματίες, κ.ά.
Ομως, ακόμα και έτσι η πραγματικότητα είναι ότι αυτές οι κινητοποιήσεις τούς έχουν προκαλέσει προβλήματα. Και μόνο το γεγονός ότι η κυβέρνηση «μετράει» το πώς θα φέρει το Ασφαλιστικό, ελπίζοντας σε μια εκτόνωση, είναι ένας δείκτης. Επίσης, εκφράζουν ανησυχία για τη λεγόμενη «σταθερότητα» στην εφαρμογή της αντιλαϊκής πολιτικής, το γεγονός ότι οι κινητοποιήσεις δυσκολεύουν τη γραμμή της πολιτικής συναίνεσης.

Να ανοίξουμε τη συζήτηση

Είναι, λοιπόν, ευκαιρία να ανοίξει η συζήτηση στους εργαζόμενους, στα λαϊκά στρώματα που κινητοποιούνται για το με ποιους όρους μπορεί το εργατικό - λαϊκό κίνημα να έχει συνέχεια, διάρκεια και προοπτική, ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να βάλει πραγματικά εμπόδια στην υλοποίηση των αντιλαϊκών μέτρων, που θα είναι διαρκείας και δεν θα περιοριστούν στο Ασφαλιστικό και το Φορολογικό. Με ποιους όρους μπορεί, δηλαδή, η εργατική τάξη, ο λαός να εμποδίζουν, να καθυστερούν και τελικά να ανατρέπουν την αντιλαϊκή πολιτική, να επιβάλλουν τελικά τη θέλησή τους, να διεκδικούν τις σύγχρονες εργατικές - λαϊκές ανάγκες.
Στην πραγματικότητα, για να ανατραπεί η πολιτική των περικοπών, της φοροληστείας και των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων, το σύνολο της αντιλαϊκής επίθεσης, πρέπει να φύγει από τη μέση ο στόχος στήριξης της καπιταλιστικής ανάκαμψης. Να σταματήσει, δηλαδή, ο λαός να πληρώνει για την καπιταλιστική κρίση προς όφελος του κεφαλαίου. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει σύγκρουση για την ανατροπή της πολιτικής εξουσίας του κεφαλαίου και της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας. Μια τέτοια ανατροπή προϋποθέτει ένα συνδυασμό αντικειμενικών και υποκειμενικών παραγόντων, προϋποθέτει θέληση και αποφασιστικότητα της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, που σήμερα όμως δεν έχουν αποκτηθεί.
Αυτή η θέληση όμως και η αποφασιστικότητα προετοιμάζονται μέσα από τους αγώνες τού σήμερα.
Γι' αυτό έχει σημασία σήμερα η αντιλαϊκή επίθεση διαρκείας, η προώθηση της στρατηγικής του κεφαλαίου να βρει εμπόδια, να δυσκολευτεί, να μη δοθεί εργατική - λαϊκή συναίνεση, να μην περάσουν τα προπαγανδιστικά κόλπα της κυβέρνησης.
Εχει σήμερα σημασία να φωτιστεί η κατεύθυνση, ο προσανατολισμός που πρέπει να έχει ο αγώνας. Αποδεικνύεται πόσο αναγκαίο είναι σήμερα να γίνουν αποφασιστικά βήματα στην ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, στην ενίσχυση της λαϊκής συμμαχίας, με κατεύθυνση που βάζει στο στόχαστρο όχι μόνο τα διάφορα αστικά κόμματα που εναλλάσσονται στην κυβέρνηση, αλλά τον πραγματικό αντίπαλο: Το κεφάλαιο, τα μονοπώλια, την εξουσία τους, τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις τους, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ κ.λπ. Εχει σημασία σήμερα σε αυτήν τη γραμμή να συσπειρώνονται ευρύτερες εργατικές - λαϊκές δυνάμεις.

Να τους χαλάσουμε τα σχέδια

Οσο θα δυναμώνει στην κατεύθυνση της πάλης αλλά και στα συνθήματα, στις διεκδικήσεις ο προσανατολισμός που βάζει στο στόχαστρο τον πραγματικό αντίπαλο, τόσο θα αποτρέπονται τα διάφορα σχέδια όχι μόνο της κυβέρνησης αλλά και των αστικών δυνάμεων, που θέλουν να αξιοποιήσουν την εργατική - λαϊκή δυσαρέσκεια για άλλη μια φορά στις διεργασίες αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος και την κυβερνητική εναλλαγή. Γι' αυτό και οι ελιγμοί των αστικών κομμάτων της αντιπολίτευσης ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που υιοθέτησαν το σύνθημα εργαζομένων και αγροτών για απόσυρση του Ασφαλιστικού, όχι βεβαίως γιατί αμφισβητούν επί της ουσίας τα μέτρα που το συνθέτουν (αφού άλλωστε αποτελούν συνέχεια της δικής τους πολιτικής) αλλά προσπαθούν να αξιοποιήσουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια για να εκφράσουν όμως τα συμφέροντα ανώτερων τμημάτων των μεσαίων στρωμάτων διαπραγματευόμενοι για λογαριασμό τους εξαιρέσεις και ευνοϊκές ρυθμίσεις.
Οσο θα δυναμώνουν βήματα ανασύνταξης του εργατικού κινήματος σε ταξική κατεύθυνση, όσο θα ενισχύεται η συσπείρωση των εργαζομένων σε συνδικάτα ζωντανά, υπερασπιστές των συμφερόντων τους, που θα παλεύουν αταλάντευτα ενάντια στην εργοδοσία, δεν θα συμβιβάζονται, δεν θα υποτάσσονται σε αυτήν. Οσο ευρύτερες δυνάμεις θα εκπαιδεύονται στη μάχη της απεργίας, θα ανακαλύπτουν τη δύναμη που έχουν, θα αποκτούν πίστη σε αυτήν, τόσο θα συνειδητοποιούν το μεγάλο όπλο που έχουν στα χέρια τους, θα διαμορφώνεται πιο ευνοϊκό έδαφος για να εμπεδώνεται η αντίληψη ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να ζήσουν χωρίς αφεντικά, ότι μπορούν να διεκδικήσουν τον πλούτο που παράγουν.
Οσο θα δυναμώνει η Λαϊκή Συμμαχία, όσο θα κατανοείται ότι οι μισθωτοί εργαζόμενοι, οι φτωχοί μικρομεσαίοι αγρότες, τα λαϊκά στρώματα των αυτοαπασχολούμενων έχουν κοινό αντίπαλο το κεφάλαιο, τα μονοπώλια, όσο κατανοείται ότι τους ενώνει η πάλη ενάντια στον κοινό αντίπαλο, η πάλη για μια ανάπτυξη με κριτήριο τις εργατικές - λαϊκές ανάγκες, τόσο θα μπαίνουν εμπόδια στην προσπάθεια να καλλιεργηθεί ο συντεχνιασμός, στην προσπάθεια διάσπασης, στην προσπάθεια των ανώτερων τμημάτων των μεσαίων στρωμάτων και της εργατικής αριστοκρατίας να επιβάλουν τους στόχους τους στο κίνημα.
Οσο θα κατανοείται ότι το κίνημα πρέπει να έχει συνέχεια και διάρκεια, ότι δεν μπορεί να ταυτίζεται με μια μορφή πάλης ή μόνο με μια περίοδο έξαρσης, ότι πρέπει να έχει σταθερότητα και σε συνθήκες που λιγότερες δυνάμεις παίρνουν μέρος στους αγώνες, ότι έχει δρόμο μπροστά του μέχρι να μπορέσει να έχει νικηφόρο αποτέλεσμα, τόσο θα ξεπερνιούνται η απογοήτευση, η αντίληψη περί αναποτελεσματικότητας των αγώνων, οι αυταπάτες ότι φτάνει μια κινητοποίηση για να σταματήσει η αντιλαϊκή επίθεση. Για παράδειγμα, η ανάγκη κλιμάκωσης της πάλης είναι η μόνη απάντηση απέναντι στις προσπάθειες της κυβέρνησης να σύρει τους αγωνιζόμενους αγρότες σε ένα διάλογο - παρωδία (να συζητήσουν δηλαδή πόσα θα χάσουν), δεν πρέπει όμως να κατανοείται ως προς τη μορφή πάλης. Αλλωστε, οι μορφές πάλης πάντα θα προσαρμόζονται στην πορεία του αγώνα. Κλιμάκωση πρέπει να υπάρξει πρώτα απ' όλα ως προς το περιεχόμενο, ως προς τον προσανατολισμό του αγώνα. Χρειάζεται, τελικά, να συνειδητοποιείται ότι από μόνοι τους οι επιμέρους αγώνες όσο μαζικοί και δυναμικοί και εάν είναι δεν φτάνουν. Χρειάζεται σε μια προοπτική η εργατική - λαϊκή πάλη να παίρνει πολιτικά χαρακτηριστικά, να βάζει στο επίκεντρο το ζήτημα της εξουσίας.
Για την κατάκτηση αυτών των προϋποθέσεων δουλεύουν καθημερινά και ακούραστα, υπομονετικά τα μέλη και τα στελέχη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ μαζί με φίλους και οπαδούς του Κόμματος, αλλά και άλλους πρωτοπόρους αγωνιστές που δρουν στο εργατικό - λαϊκό κίνημα, πρωτοστατώντας στους αγώνες. Αυτό αναγνωρίζεται από χιλιάδες εργαζόμενους, αγρότες, αυτοαπασχολούμενους. Αναγνωρίζεται όμως και από τον αντίπαλο, που για άλλη μια φορά κατευθύνει προς τα εκεί τα πυρά του...