Αντιδραστικά μέτρα για πρόσφυγες και μετανάστες

Αντιδραστικά μέτρα για πρόσφυγες και μετανάστες

Με γρήγορους ρυθμούς η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ προχωρά στην εφαρμογή των αντιδραστικών μέτρων που έχει υπογράψει με την ΕΕ. Μέτρα που στρέφονται ενάντια σε μετανάστες και πρόσφυγες. Πρόκειται για τα λεγόμενα κέντρα φιλοξενίας, που θα έχουν και προαναχωρησιακό χαρακτήρα, αλλά και τα περιβόητα hot spots. Τα κέντρα διαλογής ανθρώπων. Από εκεί, σύμφωνα τουλάχιστον με τους σχεδιασμούς, οι πιο ισχυρές χώρες της ΕΕ θα επιλέγουν να απορροφήσουν τον αριθμό προσφύγων που θέλουν τα μονοπώλιά τους, δηλαδή, μόνο όσους χρειάζονται ως φτηνό εργατικό δυναμικό, προκειμένου να ενισχύσουν την κερδοφορία των επιχειρηματικών τους ομίλων.

Παράλληλα, η ΕΕ απειλεί με πλήρη επαναφορά της συνθήκης του Δουβλίνου. Φράχτες και Στρατός κλείνουν τα σύνορα πολλών ευρωπαϊκών χωρών, χιλιάδες άνθρωποι, γυναίκες και μικρά παιδιά, ταλαιπωρούνται, ενώ είναι ορατός, πλέον, ο κίνδυνος εγκλωβισμού πολλών χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων στην Ελλάδα. Κάτι που ομολογείται, πλέον, και από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Γ. Δραγασάκη.

Συγκεκριμένα, την περασμένη βδομάδα, η κυβέρνηση με σχετικό νομοσχέδιο θεσμοθέτησε τα hot spots. Με το νομοσχέδιο, ιδρύεται Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη θέση των Υπηρεσιών Πρώτης Υποδοχής. Η υπηρεσία αυτή, η οποία θα αποτελείται από κεντρική και περιφερειακές υπηρεσίες, θα έχει έργο το ξεδιάλεγμα όσων ξεριζωμένων ζητούν άσυλο στην ΕΕ, θα αποφασίζει ποιοι άνθρωποι θα είναι ανεπιθύμητοι και θα διώχνονται από αυτήν.

Σε σχετικό άρθρο αναφέρεται πως οι διαδικασίες υποδοχής και ταυτοποίησης περιλαμβάνουν και «την παραπομπή για την εκκίνηση της διαδικασίας επανεισδοχής ή επιστροφής ή απέλασης για όσους δεν υποβάλλουν ή για όσους απορρίπτεται η αίτηση διεθνούς προστασίας ή για όσους δεν εμπίπτουν στις διατάξεις περί προστασίας από την απέλαση ή την επιστροφή». Αξίζει να σημειωθεί ότι τη γενική εποπτεία για τη συγκρότηση και λειτουργία των hot spots και των κέντρων μετεγκατάστασης, δηλαδή, για τη διαχείριση του Προσφυγικού - Μεταναστευτικού, θα έχει ο Στρατός. Για το σκοπό αυτό ιδρύθηκε κεντρικό συντονιστικό όργανο διαχείρισης μετανάστευσης (ΚΕΣΟΔΜΕ) με κεντρικό συντονιστή τον υποστράτηγο Κ. Φλώρο. Την ευθύνη για την ταυτοποίηση και εξακρίβωση ιθαγένειας και για την εξωτερική φύλαξη και ασφάλεια θα έχει η ΕΛ.ΑΣ. Σε όλη τη διαδικασία καταγραφής - ταυτοποίησης - διαλογής θα συμμετέχουν και όλοι οι αντίστοιχοι ευρωκατασταλτικοί μηχανισμοί.

Παραμονή και ταυτοποίηση

Οσον αφορά το καθεστώς παραμονής και τις διαδικασίες στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, ορίζεται πως θα υπάρχουν συνθήκες περιορισμού της ελευθερίας για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες για τρεις μέρες. Εάν σε αυτό το χρονικό διάστημα δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες, όπως καταγραφή, ταυτοποίηση κ.ά., τότε η κράτηση παρατείνεται για 25 μέρες. Ο περιορισμός της ελευθερίας συνεπάγεται την απαγόρευση εξόδου από το κέντρο ή τη μονάδα. Δηλαδή, μετανάστες και πρόσφυγες θα τελούν σε καθεστώς κράτησης. Επιπλέον, μέσα σε αυτά σε εξαιρετικές περιπτώσεις θα παραχωρούνται στην ΕΛ.ΑΣ. χώροι για την ίδρυση και λειτουργία ειδικών χώρων παραμονής αλλοδαπών για προετοιμασία της απέλασης. Επομένως, τα κέντρα αυτά θα λειτουργούν και ως χώροι κράτησης.

Δίνοντας τις απαραίτητες διευκρινίσεις ο αν. υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γ. Μουζάλας, είπε πως η διάταξη που αναφέρεται στην παραμονή προσφύγων και μεταναστών για 25 μέρες, «δεν αφορά στα hot spots, αλλά ένα κομμάτι μέσα σε αυτά στην περίπτωση που υπάρχουν παράνομοι μετανάστες, μέχρι να γίνει η μεταγωγή τους, αναγκαστικά προαναχωρησιακό, να κρατηθούν λίγες μέρες».

Σχετική έκθεση της Κομισιόν επισημαίνει ότι οι ελληνικές αρχές έχουν κάνει βελτιώσεις στη λειτουργία των hot spots και έχουν ολοκληρώσει τις τυπικές λειτουργικές διαδικασίες, αλλά και τη διαδικασία άμεσης μεταφοράς των ανθρώπων που αποβιβάζονται στα νησιά στα κέντρα καταγραφής. Παράλληλα, η Frontex έχει αρχίσει τις παράκτιες περιπολίες στη Λέσβο, στη Χίο και τη Σάμο που έχουν φέρει «αποτελέσματα».

Σημειώνεται ότι από τη στιγμή που θα είναι πλήρως έτοιμα επιχειρησιακά και εξοπλισμένα, τα κέντρα πρώτης υποδοχής στην Ελλάδα αναμένεται να φτάσουν σε συνολική ικανότητα λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων της τάξης των 11.000 ατόμων τη μέρα, που θα φακελώνονται στο Eurodac. Οσον αφορά τη συμφωνία περί μετεγκατάστασης από την Ελλάδα 66.400 προσφύγων, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η διαδικασία μέχρι σήμερα είναι αργή, καθώς έχουν γίνει μόνο ...218 μετεγκαταστάσεις. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, ο συνολικός αριθμός των υφιστάμενων θέσεων «υποδοχής» στην Ελλάδα ανέρχεται επί του παρόντος σε 17.628, επομένως εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη 12.342 θέσεων, σε σύγκριση με τις 50.000 νέες θέσεις για τις οποίες η Ελλάδα δεσμεύτηκε τον Οκτώβρη του 2015. Οσον αφορά τις επιστροφές μεταναστών, η Επιτροπή επισημαίνει ότι από τις αρχές του 2015, η Ελλάδα έχει προβεί σε 16.131 αναγκαστικές επιστροφές.

Συστάσεις από Κομισιόν

Σε ό,τι αφορά την απειλή για επαναφορά σε ισχύ της συνθήκης του Δουβλίνου, μιας συνθήκης που εγκλωβίζει στη χώρα πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα, τους ξεριζωμένους των ιμπεριαλιστικών πολέμων, στο σχετικό δελτίο Τύπου της Κομισιόν της περασμένης Τετάρτης αναφέρεται: «Η Επιτροπή εξέδωσε σήμερα σύσταση προς την Ελλάδα σχετικά με τα επείγοντα μέτρα που πρέπει να ληφθούν ενόψει της ενδεχόμενης επανέναρξης ορισμένων μεταφορών βάσει του κανονισμού του Δουβλίνου (...) Η σύσταση καθορίζει τα συγκεκριμένα μέτρα που πρέπει να ληφθούν προκειμένου να επανέλθει η Ελλάδα στο σύστημα του Δουβλίνου, δίνοντας έμφαση στη βελτίωση της ικανότητας υποδοχής και των συνθηκών διαβίωσης για τους αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα και επιτρέποντας την αποτελεσματική πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου, καθώς και την άσκηση προσφυγών, διασφαλίζοντας ότι οι σχετικοί φορείς είναι πλήρως λειτουργικοί, κατάλληλα στελεχωμένοι και εξοπλισμένοι για την εξέταση περισσότερων αιτήσεων».

Παράλληλα, όπως αναφέρεται, «η Επιτροπή συζήτησε σχέδια συστάσεων προς την Ελλάδα σύμφωνα με το άρθρο 19β του κώδικα συνόρων Σένγκεν. Υστερα από τα συμπεράσματα έκθεσης αξιολόγησης Σένγκεν στα οποία αναφέρεται ότι υπάρχουν ελλείψεις στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ελλάδας, το Συμβούλιο εξετάζει τη διατύπωση συστάσεων για την αντιμετώπιση των σοβαρών αυτών ελλείψεων. Η Επιτροπή είναι έτοιμη να λάβει τα κατάλληλα εκτελεστικά μέτρα, μόλις το Συμβούλιο αποφασίσει σχετικά». Την Παρασκευή, τελικά, το Συμβούλιο υιοθέτησε τις συστάσεις που δίνουν διορία στην κυβέρνηση για να προχωρήσει στα μέτρα φύλαξης των συνόρων. Σε αυτές σημειώνεται πως «αν διαπιστωθεί ότι υπάρχουν ακόμη σοβαρές και συνεχιζόμενες ελλείψεις στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων», τότε θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 26 του Κώδικα Σένγκεν, το οποίο επιτρέπει την επαναφορά ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα για διάστημα μέχρι και δύο χρόνια.

Γ. Α.