«Η
ιδεολογικοπολιτική δουλειά στον ΔΣΕ υπηρέτησε το στρατιωτικο-πολιτικό
στόχο του (...) Αξιόλογη ήταν η εκδοτική δραστηριότητα. Εκδίδονταν τα
έντυπα: "Εξόρμηση", "Προς τη Νίκη", "Δημοκρατικός Στρατός", "Νέος
Μαχητής", "Αγροτικός Αγώνας", "Μαχήτρια", "Αγωνίστρια", "Παρτιζάνα" και
άλλα. Πέρα από το κεντρικό τυπογραφείο του ΔΣΕ, κάθε Αρχηγείο Μεραρχίας
έβγαζε καθημερινό δελτίο ειδήσεων και την εφημερίδα του. Ξεχωριστές
εφημερίδες εκδίδονταν στη γλώσσα των Σλαβομακεδόνων, αλλά και των
Μουσουλμάνων της Θράκης»(Από τη διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 70χρονα του ΔΣΕ).Μια
γρήγορη περιήγηση στο Αρχείο του ΚΚΕ μας δίνει πλούτο ανεκτίμητης αξίας
και ως προς τις εκατοντάδες έντυπες σελίδες που διασώθηκαν και αφορούν
στη δράση του ΔΣΕ. Από λεπτομέρειες μαχών έως τα στοιχεία της άμιλλας
μεταξύ των τμημάτων κι από τη ζωή στους χώρους της Λαϊκής Εξουσίας έως
την κατάσταση στον αστικό στρατό. Στο έντυπο
«Γράμμος, ορμητήριο» που έβγαινε από τους μαχητές της
107ης Ταξιαρχίας,
διαβάζουμε για τους μαχητές που «πήραν μέρος σε έξι μάχες και 268
ενέργειες μικροπολέμου. 489 νεκρούς και τραυματίες είχε ο εχθρός από τη
δράση μας αυτή. Οχυρώσαμε και οχυρώνουμε γερά τον τομέα μας.
Διαφωτίζουμε ακούραστα τους φαντάρους. Τσακίσαμε 4 τυχοδιωκτικές
προσπάθειες του εχθρού να μας αιφνιδιάσει».
Στην
«Παρτιζάνα»,
που ήταν το έντυπο των μαχητριών της σχολής αξιωματικών του ΓΑ,
διαβάζουμε για την άμιλλα που κηρύχτηκε για να τιμηθούν η Ηλέκτρα και η
Γκίνη, καθώς και για τη διάκριση των γυναικών στη μάχη στις Κάτω
Κλεινές.
Στην
«Εξόρμηση», που ήταν η
εφημερίδα του ΓΑ
με κεντρικό καθοδηγητικό ρόλο, βρίσκουμε άρθρο του Ν. Ζαχαριάδη με
τίτλο «Πού τραβάμε», μέσα από το οποίο γίνεται ανάλυση της πολιτικής
κατάστασης και των καθηκόντων του λαϊκού στρατού: «Γι' αυτό παλαίβουμε,
για να νικάμε τις δυσκολίες στηριγμένοι στο δίκιο μας που είναι η ζωή
του λαού μας (...) δεν βρισκόμαστε πια ούτε στο Δεκέμβρη του '44 ούτε
στη Βάρκιζα όταν παλαίβαμε μόνοι ή σχεδόν μόνοι (...) τη φορά αυτή ο
δημοκρατικός λαός είναι αποφασισμένος να αξιοποιήσει ολόπλευρα τις νίκες
του, όσες θυσίες κι αν χρειαστεί ακόμα να δοθούν. Γιατί το έπαθλο των
θυσιών του θα είναι η Λαϊκή Δημοκρατία».
Μικρές
ειδήσεις δείχνουν την κατάσταση στο απέναντι στρατόπεδο. Από το
ημερολόγιο του στρατιώτη Μπράρη Δημήτρη, που υπηρετούσε στο 2ο λόχο,
ομάδα διοίκησης του 625ου Τάγματος του αστικού στρατού, διαβάζουμε: «Σ'
όλο το ταξίδι από Αθήνα - Δελβινάκι ένα πράγμα μού κανε εντύπωση. Ο
κλειστός χαρακτήρας των κατοίκων και η ψυχρότης των, που δεν μπορώ να
εξηγήσω. Πολλοί δεν μας χαιρετούν καθόλου κι άλλοι χαιρετούν μ' ένα
χαμόγελο γεμάτο χολή, λες και τους σκοτώσαμε τον πατέρα».Και στην
«Ενότητα», που ήταν όργανο του
Αρχηγείου Βίτσι,
διαβάζουμε: «Χωριά ολόκληρα όπως η Δροσοπηγή, Πολυπόταμος, Ατραπός,
Τριανταφυλλιά, Τρίβουνο κ.ά. που κλείνουν μέσα τους αιώνων ανθρώπινους
κόπους και μόχθους, ερημώνονται κυριολεκτικά και οι κάτοικοί των
μεταφέρονται σαν όμηροι - πρόσφυγες προς τον κάμπο».
Στη
«Μαχήτρια»,
που ήταν όργανο της Πανελλαδικής Δημοκρατικής Ενωσης Γυναικών,
διαβάζουμε ότι «τραυματιοφορίνες απ' το χωριό Βαψώρι βγάλανε τις κάλτσες
από τα πόδια τους, 25 ζεύγη, και τις δόσανε στους μαχητές στα Γκλάβατα
όταν είδανε τις σκληρές συνθήκες της ζωής τους».
Τα έντυπα όχι
μόνο δεν περνούν απαρατήρητα από τους μαχητές, αλλά γίνονται και
αντικείμενα κριτικής, παρατηρήσεων για τη βελτίωσή τους. Σε έκθεση για
την εφημερίδα
«Προς τη Νίκη», βρίσκουμε τρεις δακτυλογραφημένες
σελίδες από μία προς μία τις μονάδες. Χαρακτηριστική πρόταση: «Να
βάζουμε κομμάτια για κοινωνική μόρφωση. Θα κατέβουμε στις πόλεις και θα
βλαστημάμε». Αλλη: «Να γράφουμε για τις επιμελητείες που κάτω από τις
βόμβες πάνε ζεστό φαΐ στην πρώτη γραμμή».
